۹ هورمون تاثیر گذار در افزایش وزن زنان
معمولا افزایش وزن در اثر زیاده روی در خوردن ایجاد می شود یا به دلیل هورمون هایی در بدن که کار خود را به درستی انجام نمی دهند. اضافه کردن وزن بسیار ساده است اما کم کردن آن بسیار سخت. دلایل مختلفی مثل استرس، سن، ژنتیک و سبک زندگی ناسالم می تواند باعث به هم خوردن تعادل هورمون های بدن شود و در نتیجه چاقی و اضافه وزن را ایجاد کند. در زیر به ۹ هورمون دخیل در افزایش وزن زنان اشاره شده است :
هورمون تیروئید
غده تیروئید در گردن قرار دارد. این غده هورمون های T3، T4 و کلسیتونین (هورمون پلیپپتید که توازن بین کلسیم و فسفات خون را برقرار می‌کند) را ترشح می کند که وظیفه تنظیم متابولیسم بدن را بر عهده دارند. تولید میزان کم این هورمون ها توسط غده تیروئید باعث ایجاد بیماری کم کاری تیروئید می شود که عموما با افزایش وزن در فرد مبتلا همراه است. در این حالت آب در بدن انباشته می شود و فرد چاق و فربه به نظر می رسد.
راه پیشگیری
- خوردن نمک ید دار
- مصرف غذاهای کاملا پخته و پرهیز از خوردن سبزیجات خام
- استفاده از مکمل های ویتامین D
- استفاده از غذاهای سرشار از زینک مانند صدف خوراکی و تخم کدو
انسولین
انسولین از سلولهای بتا جزایر لانگرهانس، واقع در بخش درون‌ریز پانکراس، به خون ترشح می‌شود. وظیفه آن انتقال گلوکز به سلولهاست تا یا به عنوان انرژی از آن استفاده شود یا به عنوان چربی ذخیره شود؛ بنابراین تنظیم سطح گلوکز در خون بر عهده انسولین است. مصرف بیش از حد غذاهای پروسس شده، میان وعده های ناسالم، الکل یا نوشیدنی های شیرین شده با قند مصنوعی می تواند باعث مقاومت بدن در برابر انسولین شود؛ یعنی حالتی که سلولها نمی توانند پاسخ مناسبی به انسولین بدهند، در نتیجه گلوکز در جریان خون باقی می ماند و جذب آن به درستی انجام نمی شود و در نهایت به طور ثانویه قند خون افزایش می یابد. بدین ترتیب فرد مبتلا به افزایش وزن و دیابت نوع ۲ می شود.
راه پیشگیری
- مصرف سبزی های دارای برگ سبز، میوه ها و سبزیجات فصل
- برای افزایش میزان اسیدهای چرب امگا ۳ در بدن، ماهی های چرب، مغزیجات، روغن زیتون و تخم کتان مصرف کنید.
- نوشیدن حداقل روزی ۴ لیتر آب
- ورزش کردن در هفته حداقل به مدت ۴ ساعت
- عدم استفاده از الکل، اسنک های آخر شب و نوشیدنی های شیرین شده با قتد مصنوعی
کورتیزول
کورتیزول هورمونی ست که از غدد فوق کلیوی ترشح می شود زمانی که دچار استرس، اضطراب، نگرانی، خشم، عصبانیت باشید یا آسیب جسمی دیده باشید. وظیفه اصلی این هورمون کاهش میزان استرس است با کمک افزایش سطح خون، متوقف کردن عملکرد سیستم ایمنی و کمک به عمل متابولیسم چربی، پروتئین و کربوهیدرات های بدن است. با توجه به سبک زندگی ناسالم اکثر افراد، بدن دائما در حالت استرس قرار دارد، بنابراین ترشح هورمون کورتیزول برای سلامت عمومی بدن و کمک به از بین رفتن چربی ها ازم است.
راه پیشگیری
- خواب شبانه حداقل به مدت ۸ ساعت
- عدم مصرف غذاهای پروسس شده، سرخ کردنی ها و الکل
- نفس عمیق کشیدن، انجام یوگا و مدیتیشن روزانه حداقل برای مدت یک ساعت که باعث کاهش میزان استرس می شود.
- وقت گذراندن با خانواده و دوستان برای کاهش استرس
تستوسترون
تستوسترون عموما یک هورمون مردانه تلقی می شود اما در زنان نیز ترشح می شود. این هورمون باعث سوزاندن چربی ها، تقویت استخوان ها و عضلات و افزایش میل جنسی می شود. سن و استرس زیاد تاثیر بزرگی روی کاهش میزان تستوسترون در زنان دارد و در نتیجه باعث کاهش تراکم استخوانی، کاهش حجم عضلات و چاقی می شود.
راه پیشگیری
- ورزش کردن به طور منظم؛ که باعث افزایش سطح تستوسترون می شود
- عدم استفاده از الکل
- مصرف مکمل های پروتئین
- استفاده از غذاهای دارای فیبر بالا نظیر گندم کامل، تخم کدو و تخم کتان
پروژسترون
برای کارکرد خوب بدن میزان پروژسترون و استروژن باید در حد تعادل باشد. سطح پروژسترون به دلایل متعددی نظیر استرس، قرص های ضد باداری، یائسگی و غیره کاهش می یابد. بدین ترتیب افزایش وزن و افسردگی به سراغ فرد می آید.
راه پیشگیری
- ورزش کردن به طور منظم
- انجام مدیتیشن
- دوری از استرس
استروژن
استروژن هورمون جنسی زنان است. هرگونه اختلال در میزان این هورمون در بدن باعث اضافه وزن می شود. میزان بالای استروژن در بدن می تواند به دلیل تولید بیش از حد این هورمون باشد یا رژیم حاوی استروژن زیاد.
زمانی که سطح استروژن بالا می رود، سلولهای تولید کننده انسولین دچار استرس می شوند. این امر باعث مقاومت بدن به انسولین می شود؛ در نتیجه سطح گلوکز در بدن افزایش می یابد و اضافه وزن ایجاد می شود. زنانی که در دوران قبل از قاعدگی باشند، میزان استروژن کمتری نسبت به بقیه دارند. به همین دلیل بدن برای پر کردن منبع استروژن، به دنبال دیگر منابع تولید کننده استروژن می گردد. یکی از این منابع سلولهای چربیست. زمانی که میزان استروزن در بدن کم می شود، بدن شروع به تبدیل تمام منابع انرژی به چربی می کند تا میزان گلوکز متعادل شود. بدین ترتیب وزن فرد افزایش می یابد.
راه پیشگیری
- استفاده از گندم و غلات کامل، میوه ها و سبزیجات تازه
- عدم مصرف الکل
- ورزش کردن به طور منظم
- عدم مصرف گوشت پروسس شده
لپتین
هورمون لپتین با از بین بردن حالت گرسنگی تنظیم کننده سطح انرژی بدن است. اما زمانی که غذاهای شیرین و حاوی شکر زیاد مصرف می کنیم، دریافت فروکتوز بیش از حد به چربی تبدیل می شود و در کبد، شکم و دیگر قسمت های بدن جای می گیرد. این سلولهای چربی لپتین ترشح می کنند. هرچه لپتین بیشتری ترشح شود، بدن به آن بی حس تر می شود. این امر باعث می شود مغز نتواند سیگنال های مربوط به سیر شدن و دست از غذا کشیدن را دریافت کند.
راه پیشگیری
- عدم مصرف غذاها و خوراکی شیرین و دارای شکر زیاد؛ روزانه بیش از سه وعده میوه نخورید
- مصرف سبزیجات دارای برگ سبز تیره
- عدم استفاده از غذاهای پروسس شده
- داشتن خواب کافی حداقل ۷ تا ۸ ساعت در شبانه روز
- مصرف آب فراوان و جلوگیری از کم آب شدن بدن
گرلین
گرلین اساسا توسط معده ترشح می شود و عموما به عنوان هورمون گرسنگی شناخته می شود. این هورمون باعث تحریک اشتها می شود. میزان هورمون گرلین زمانی که فرد رژیم سخت می گیرد یا روزه دارد افزایش می یابد.
راه پیشگیری
- ورزش کردن به طور منظم
- خوردن غذا هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار
- نوشیدن نصف فنجان آب ۲۰ دقیقه قبل از وعده های غذایی
- مصرف میوه ها و سبزیجات تازه و غذاهای سرشار از پروتئین
ملاتونین
ملاتونین هورمون تنظیم کننده خواب و بیداری بدن است. زمانی که خواب هستیم، بدن هورمون رشد ترشح می کند که باعث التیام بدن و ساخت عضلات می شود. اما اگر خواب کافی نداشته باشیم، این پروسه با اختلال مواجه می شود و در نتیجه باعث ایجاد استرس و تورم بدن و افزایش وزن می شود.
راه پیشگیری
- قبل از خواب یا آخر شب غذا نخورید
- خواب کافی داشته باشید
- در اتاق تاریک و سرد بخوابید
- تمام ابزارهای الکترونیکی را قبل خواب خاموش کنید.
