بارداری خارج از رحم
برای باردار شدن باید تخمک از تخمدان آزاد شده، درون لوله های فالوپ قرار گیرد و منتظر ملاقات اسپرم شود. تخمک در لوله های فالوپ تنها ۲۴ ساعت زنده می ماند. اگر تخمک در این زمان با اسپرم بارور شود حدود ۳ تا چهار روز قبل از اینکه وارد رحم شود در لوله های فالوپ باقی می ماند. تخمک در رحم به دیواره می چسبد و به رشد خود ادامه می دهد تا کودک تشکیل و به دنیا بیاید. اما اگر تخمک بارور شده در لوله های فالوپ یا هر جای دیگر شکم مادر باقی بماند، پدیده ای به نام بارداری خارج از رحم رخ می دهد. در این حالت بارداری نمی تواند به صورت طبیعی ادامه یابد و مادر باید تحت درمان سریع قرار گیرد.
علایم بارداری خارج از رحم
اکثر اوقات بارداری خارج از رحم در هفته های اول رخ می دهد، حتی ممکن است خودتان هم ندانید باردارید و هیچ مشکلی هم نداشته باشید.
معمولا خونریزی واژینال خفیف و دردهای لگنی اولین علایم بارداری خارج از رحم است. از دیگر علایم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- حالت تهوع و استفراغ همراه با درد
- انقباضات شکمی شدید
- درد در یک طرف بدن
- گیجی یا احساس ضعف
- درد در شانه، گردن و مقعد
بارداری خارج از رحمی ممکن است به پارگی لوله های فالوپ منجر شود. اگر چنین اتفاقی بیافتد، درد شدید با یا بدون خونریزی زیاد را تجربه خواهید کرد. ممکن است خونریزی داخلی باشد. اگر دچار خونریزی شدید واژینال شدید که با حالت گیجی، غش کردن، یا درد در شانه ها و درد شدید در ناحیه شکم (خصوصا اگر در یک طرف درد احساس شود) شدید فورا به پزشک مراجعه کنید.
دلایل بارداری خارج از رحم
دلیل بارداری های خارج از رحم خیلی مشخص نیست. یک دلیل می تواند آسیب دیدگی لوله های فالوپ باشد که موجب می شود تخمک بارور شده نتواند به رحم راه یابد. از دیگر دلایل بارداری خارج از رحم می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- ابتلا به بیماری التهابی لگن (PID)
- ابتلا به بیماری های مقاربتی
- زخم های به جا مانده از جراحی های لگن قبلی
- سابقه بارداری خارج از رحم
- انعقاد ناموفق لوله ای
- استفاده از داروهای ناباروری
- درمان های ناباروری نظیر تزریق داخل رحمی آی وی اف
همچنین اگر دستگاه IUD برای جلوگیری از بارداری در بدن خود داشته باشید ممکن است بارداری خارج از رحم را تجربه کنید.
تشخیص پزشکی
اگر دکتر احتمال دهد که بارداری تان از نوع خارج از رحمی است، برایتان چندین آزمایش و معاینه لگنی تجویز می کند. همچنین برای بررسی وضعیت رحم و لوله های فالوپ ممکن است از سونوگرافی استفاده کند. اگر پزشک مطمئن شود که بارداری خارج از رحم است، بسته به وضعیت پزشکی که دارید و تصمیمات آینده تان درباره بارداری بهترین روش درمان را به شما پیشنهاد می دهد.
روش های درمان
از آنجا که تخمک بارور شده نمی تواند خارج از رحم زندگی کند، باید کل بافت آن از بدن خارج شود تا به مبتلا به بیماری های مختلف نشوید. برای این امر دو روش درمان وجود دارد : استفاده از دارو و جراحی.
مصرف دارو : اگر لوله فالوپ آسیب ندیده باشد و بارداری خیلی پیشرفت نکرده باشد، پزشک آمپول متوترکسات ((methotrexate (Trexal) را به شما تزریق می کند. این دارو از رشد سلول ها جلوگیری می کند. اکثر بارداری های خارج از رحمی اگر در همان اوایل تشخیص داده شوند با همین دارو درمان می شوند.
جراحی : در برخی موارد نیاز به جراحی است که رایج ترین آنها لاپاراسکوپی ست. در لاپاراسکوپی پزشک شکاف بسیار کوچکی زیر شکم ایجاد می کند و یک وسیله باریک و انعطاف پذیر به نام (لاپاراسکوپ) وارد بدن می کند تا بافت بارداری خارج از رحم را از بدن خارج کند. اگر لوله های فالوپ آسیب دیده باشند، لوله ها را نیز از بدن خارج می کند. اگر خونریزی شدید داشته باشید یا پزشک مشکوک شود که لوله های فالوپ آسیب دیده اند، شاید نیاز به جراحی فوری و ایجاد شکاف بزرگتر در شکمتان باشد که در این صورت این پروسه لاپاراتومی نامیده می شود.
بعد از درمان بارداری خارج از رحم
خوشبختانه بعد از بارداری خارج از رحم این شانس وجود دارد که بارداری طبیعی را تجربه کنید اما ممکن است سخت باشد. هرچه زودتر باید با متخصص ناباروری مشورت کنید خصوصا اگر لوله فالوپ توسط پزشک از بدنتان خارج شده باشد. راجع به اینکه تا کی باید صبر کنید و سپس اقدام به باردا ری کنید از پزشک خود سوال کنید. برخی از دکترها می گویند این فاصله حداقل باید ۳ تا ۶ ماه باشد. اگر قبلا سابقه بارداری خارج از رحم داشته باشید، باز هم ممکن است آن را تجربه کنید.
